Uzdrowisko Szczawnica

Uzdrowisko i sanatorium w Szczawnicy

Uzdrowisko i obiekty sanatoryjne w Szczawnicy mają długą i bogata historię. Obecnie, po modernizacji, to jeden z najnowocześniejszych ośrodków leczniczych. Zbawienny mikroklimat, piękne widoki i nowoczesne obiekty sanatoryjne pomagają powrócić do zdrowia osobom cierpiącym na różne dolegliwości. Dużą zasługą jest naturalna obecność wód mineralnych, których źródła obecne są w samej Szczawnicy i jej okolicach.

Krótka historia uzdrowiska Szczawnica

Wody mineralne z tego regionu były znane już ponad 200 lat temu - pierwsze badania opisujące je przeprowadził dr Rhodius z Krakowa w 1810 roku. O ich dobroczynnych własnościach wiedzieli miejscowi chłopi i wykorzystywali je na własne potrzeby. Z czasem próbowali wykorzystać je w celach zarobkowych poprzez butelkowanie ich i sprzedawanie. Prawdziwy początek uzdrowiska i sanatorium Szczawnica rozpoczął się kilka lat później, kiedy to Jan Kutschera wytyczył park zdrojowy i zajął się obudową źródeł. Złoty okres dla uzdrowiska nastąpił wraz z nabyciem majątku przez rodzinę Szalayów, a szczególnie podczas działalności ich syna - Józefa.

Wówczas to zbudowano większość budynków uzdrowiskowych i stworzono warunki do leczenia różnych chorób. Szczawnica była miejscem wypoczynku, ośrodkiem leczniczym, ale także centrum kulturalnym. Wśród gości odnaleźć można było Aleksandra Fredrę, Adama Asnyka, Józefa Ignacego Kraszewskiego, Henryka Sienkiewicza, Marię Konopnicką czy Kazimierza Przerwę-Tetmajera.

Szczawnica - sanatorium i odpoczynek

Czas rozkwitu Szczawnicy przypadł na wiek XIX i początek XX. Po śmierci Józefa Szalaya cały ośrodek trafiał w różne ręce, aż stopniowo zaczął podupadać. Brak połączenia kolejowego oraz wojny sprawiły, że przez pewien czas był to trochę zapomniany region. Obecnie uzdrowisko Szczawnica ponownie jest w fazie rozkwitu - korzystają z niego kuracjusze z całej Polski i spoza jej granic. W miejscu tym leczy się schorzenia układu oddechowego, gardła, astmy oskrzelowej czy choroby stawów. Polecane jest korzystanie z inhalatorium i łazienek mineralnych oraz spróbowanie wody mineralnej z 12 źródeł szczaw wodorowęglanowych, sodowych  i jodkowych.

Źródła w Szczawnicy - Józefina

Józefina to najstarsze szczawnickie źródło, które znane jest już na początku XIX wieku. Zawiera szczawę wodorowęglanowo-chlorkowo-sodową, która wspomaga leczenie kataru, przewlekłych nieżytów nosa i gardła. Ponadto jest pomocna przy leczeniu astmy i rozdemy płuc, a także otyłości i skazy moczanowej. Nazwa źródła pochodzi od Józefiny Szalay, która zakupiła Szczawnicę i stała się inicjatorką stworzenia w niej uzdrowiska.

Źródła w Szczawnicy - Stefan

Stefan to kolejne źródło, znane już od 1822 roku, które przyjęło imię po mężu Józefiny Szalay - Stefanie. Zawiera w sobie szczaw wodorowęglanowo-chlorkowo-sodowo-jodkowy, polecany do stosowania przy kamicy nerkowej i wszystkich chorobach układu moczowego, chorobach płuc, w tym astmie oraz przy przewlekłych katarach i bólach gardła.

Źródła w Szczawnicy - Magdalena

W 1939 roku jedna z kuracjuszek - Magdalena Kownacka, przypadkowo odkryła kolejne źródło szczawy wodoroweglanowo-chlorkowo-sodowo-jodkowej. Po jej przebadaniu stwierdzono, że nadaje się jako środek wspomagający leczenie schorzeń przewodu pokarmowego, otyłości i lekkich nerwicach. Szczególnie dobrze sprawdza się przy nieżytach jelit, woreczka żółciowego i dróg żółciowych oraz wrzodach żołądka i dwunastnicy.

Źródła w Szczawnicy - Jan

Jan to źródło znane od lat 60. XIX wieku. Zawiera w sobie związki wodoroweglanowo-chlorkowo-sodowe, których dobrotliwe działanie wykorzystywane jest w kąpielach mineralnych. Co więcej, woda z tego źródła jest używana do wytwarzania wody stołowej Szczawniczanka.

Źródła w Szczawnicy - Szymon

Od 1840 znane jest kolejne źródło szczawnickich wód leczniczych - Szymon. Tym razem jest to szczawa wodorowęglanowo-chlorkowo-sodowo-wapienna, której dobroczynne składniki wykorzystywane są do kąpieli. Ponadto spożywa się ją w przypadku wystąpienia niedokrwistości.

Źródła w Szczawnicy - Wanda

Wanda jest źródłem stworzony, w 1867 roku, na miejscu dwóch dawnych ujęć wody o nazwach Aniela i Helena. Tworzy ją szczawa wodorowęglanowo-chlorkowo-sodowo-jodowa, którą poleca się degustacji i spożywaniu wszystkich kuracjuszy przebywających w Szczawnicy.

Źródła w Szczawnicy - Pitoniakówka

Pitoniakówka to tzw. źródło podwójne, co znaczy, że odwiercono je (w 1952 r.) na dnie prowizorycznego ujęcia rody i źródła pierwotnego. Zostało zrekonstruowane w 1973 roku i od tego czasu służy mieszkańcom Szczawnicy i kuracjuszom. Jest mocno zmineralizowane i posiada dużą ilość wolnego dwutlenku węgla - woda ta jest szczególnie dobra przy leczeniu chorób układu trawiennego.

W Szczawnicy istnieje kilka pijalni wód, w których można skosztować wody z różnych źródeł. Są to przede wszystkim pijalnie “Magdalena” i pijalnia przy placu Dietla. Trzy źródła - Pitoniakówka, Wanda i Szymon są ogólnodostępne. Może z nich korzystać każdy chętny, który wybierze się do Parku Dolnego przy kaplicy, przy zejściu do kolejki na Palenicę oraz w pobliżu ul. Skotnickiej za garażami.